ცენტრალური მოქმედების კუნთის მომადუნებელი საშუალებები

      გიორგი გეგელაშვილი

ტკივილის სინდრომი ხშირად იწვევს კუნთების გამოხატულ დაჭიმულობას და კუნთოვან სპაზმს. ცენტრალური მოქმედების კუნთის მომადუნებელი საშუალებები – მიორელაქსანტები გამოიყენება ტკივილის მკურნალობის დახმარების (ადიუვანტური) მიზნით. თუმცა, გვერდითი მოლენების განვითარების გამო, მათი ხელაღებით მოხმარება ტკივილის დროს ნაჩვენები არ არის.

ბენზოდიაზეპინური მიორელაქსანტები

Diazepam

Tetrazepam

Clonazepam

გაემ (GABA ) - ერგული მოქმედება

არა-ბენზოდიაზეპინური მიორელაქსანტები

Tizanidine

ცენტრალური α-2 ადრენორეცეპტორების აგონისტი

Cyclobenzaprine

მოქმედებს α და γ მოტონეირონებზე

Carisoprodol

Methocarbamol

Chlorzoxazone

Baclofen

Metaxalone

Butalbital

Phenobarbital

შენიშვნა: Nitrazepam და სხვა დახრილი შრიფტით აღნიშნული პრეპარატები საქართველოში რეგისტრირებული არ არის.

შემოკლებები: ტ/გ=ტკივილგამაყუჩებელი; ბ/დ=ბენზოდიაზეპინური საშუალებები.

დამოკიდებულების აღმოცენების (მიჩვევის) პრევენცია [2]

მცირე ხნით დანიშვნა

კუნთოვანი ტონუსის დაქვეითება

ტიზანიდინის უპირატება ”ზეპამებთან” შედარებით [3]

მოთენთილობა, დღისით ძილიანობა

ძილის წინ მიღება

”მეორე დღის” ეფექტები

ტიზანიდინის უპირატება ”ზეპამებთან” შედარებით [4]

პიკური კონცენტრაცია 1-2 სთ; ნ/დაშლა 2.5 სთ

თუმცა, გასათვალისწინებელია დიდი ინდივიდუალური ვარიაბელობა.

მწვავე არასპეციფიკური წელის ტკივილის დროს დამატებითი ეფექტის მისაღებად ნაჩვენებია არა-ბენზოდიაზეპინური მიორელაქსანტები (cyclobenzaprine, tizanidine)

ძლიერი მტკიცებულება

ასევე, ნაჩვენებია ბენზოდიაზეპინური მიორელაქსანტები (diazepam, clonazepam)

სუსტი მტკიცებულება

ქრონიკული წელის ტკივილის დროს მიორელაქსანტები ნაკლებად ეფექტურია [6]

მიჩვევის რისკის გამო ბენზოდიაზეპინები უმჯობესია სხვა მომადუნებლების უეფექტობისას

ნათლად უნდა იყოს განსაზღვრული ჩვენება და ხანგრძლივობა.

[1] van Tulder MW, Touray T, Furlan AD, Solway S, Bouter LM,. Muscle relaxants for nonspecific low back pain: a systematic review within the framework of the cochrane collaboration. Spine (Phila Pa 1976). Sep 1 2003;28(17):1978-92
[2] Browning R, Jackson JL, O'Malley PG. Cyclobenzaprine and back pain: a meta-analysis. Arch Intern Med. Jul 9 2001;161(13):1613-20
[3] Tse FLS, Jaffe JM, Bhuta S:. Pharmacokinetics of tizanidine in health volunteers. Fundam Clin Pharmacol. 1987;1:479-88.
[4] Tse FLS, Jaffe JM, Bhuta S:. Pharmacokinetics of tizanidine in health volunteers. Fundam Clin Pharmacol. 1987;1:479-88.
[5] Cohen SP, Argoff ChE, Carragee EJ. Management of low back pain. BMJ 2008; 337:a2718 doi: 10.1136/bmj.a2718.
[6] Van Tulder MW, Touray T, Furlan AD, Solway S, Bouter LM; Cochrane back review Group. Muscle relaxants for nonspecific low back pain: a systematic review within the framework of the Cochrane collaboration. Spine 2003;1:1978-92.